Kruislings verzekeren

Als er door een overlijden een kapitaalverzekering tot uitkering komt, wordt daarover in de regel erfbelasting geheven. Alleen als er voor deze verkrijging niets aan het vermogen van de erflater is onttrokken, hoeft er geen erfbelasting te worden betaald over de kapitaaluitkering. De uitkering is slechts belast voor zover toe te rekenen aan de premiebetaling van de erflater. Heeft de erflater de helft van de premies voor zijn rekening genomen, dan is ook maar de helft van de uitkering belast.

Voor gehuwden die in algehele gemeenschap van goederen zijn gehuwd, geldt dat de premies in principe altijd uit het gemeenschappelijk vermogen zijn voldaan, dus ook uit het vermogen van de erflater, zodat er per definitie sprake is van een belaste uitkering. Wel wordt de erfbelasting maximaal berekend over de helft van de uitkering; de verkrijger betaalde via de gemeenschap van goederen immers de andere helft van de premies. Alleen als de premies aanwijsbaar verschuldigd waren uit (eventueel) privévermogen van de begunstigde geldt de fictiebepaling niet en is de totale uitkering onbelast. Zo'n privévermogen is bijvoorbeeld mogelijk als de begunstigde eerder geld geschonken heeft gekregen waarop de uitsluitingsclausule van toepassing is (dan valt de schenking niet in een eventuele goederengemeenschap).

Als u buiten gemeenschap van goederen bent gehuwd, is het dus mogelijk om de belastingheffing over deze kapitaaluitkering te voorkomen. Om te voldoen aan de regel dat er niets aan het vermogen van de erflater is onttrokken, moeten de premies dan verschuldigd zijn door degene die ook de uitkering krijgt. Deze verschuldigdheid moet uit de verzekeringspolis blijken. Het is dan niet meer van belang wie de premies in werkelijkheid betaalt. Dat kan dus ook de erflater zijn.

Als er een finaal verrekenbeding is opgenomen in de huwelijkse voorwaarden (dit is een bepaling in de huwelijkse voorwaarden dat er bij het einde van het huwelijk wordt verrekend alsof er gemeenschap van goederen is geweest), moet daarbij vermeld zijn dat de premies voor levensverzekeringen niet bij deze verrekening worden betrokken. Anders wordt via een omweg toch weer iets aan het vermogen van de erflater onttrokken en werkt de vrijstelling niet.

Ook voor samenwonenden is het op kruislingse wijze verzekeren zonder betaling van erfbelasting op dezelfde wijze mogelijk als bij degenen die buiten gemeenschap van goederen zijn getrouwd. Alleen moet er bij samenwonenden in een eventueel samenlevingscontract wel op gelet worden dat de premies nooit uit een eventueel gezamenlijk vermogen verschuldigd zijn.

De vitaliteitsregeling

Al bij de kabinetsformatie werd een nieuwe regeling aangekondigd: de vitaliteitsregeling. Inmiddels is duidelijk geworden wat deze regeling inhoudt. De vitatliteitsregeling komt in de plaats van de spaarloon- en de levensloopregeling. Hierbij dient te worden opgemerkt dat mensen die al deelnemen aan de levensloopregeling en in dit kader op 31 december 2011 al meer dan Euro 3.000 opzij hebben gezet, ook na invoering van de vitaliteitsregeling kunnen kiezen voor het voortzetten van de levensloopregeling.

Met ingang van 1 januari 2013 kunt u, als u inkomen uit arbeid ontvangt of een eigen zaak hebt, in een kalenderjaar maximaal Euro 5.000 apart zetten. De meeste mensen zullen hierbij naar verwachting kiezen voor een bijzondere spaarrekening. Het ingelegde bedrag mag u in aftrek brengen op uw inkomen uit werk en woning (box 1) en is niet afhankelijk van uw inkomen. U hoeft ook geen bestedingsdoel te hebben. Zodra het totale bedrag dat op de rekening Euro 20.000 of meer bedraagt, mag u geen geld meer inleggen. Door het bijschrijven van de rente op de rekening kan het saldo nog wel verder toenemen.

Op ieder moment kunt u geld opnemen van de rekening. U heeft hiervoor geen bijzondere toestemming nodig en hoeft ook niet aan bijzondere voorwaarden te voldoen. U moet over het op te nemen bedrag wel inkomstenbelasting betalen in box 1. Met ingang van het jaar waarin u 62 jaar wordt, mag de opname maximaal Euro 10.000 bedragen. Neemt u meer op, dan wordt als 'straf' het gehele saldo in de belastingheffing betrokken. Als u 65 jaar wordt of als u onverhoopt komt te overlijden, komt het nog aanwezige saldo direct vrij. Ook dan moet u hierover inkomstenbelasting betalen.

Door de systematiek van de regeling is inleg vooral interessant in jaren waarin uw inkomen (relatief) hoog is en u het geld opneemt in een jaar waarin het inkomen laag is. De vitaliteitsregeling wordt dan dus een soort van inkomensegalisator. Door de opnamebeperking als u de pensioengerechtigde leeftijd nadert, is de regeling minder geschikt om vervroegd met pensioen te gaan. Wel kunt u geld opbouwen om op een gegeven moment minder te gaan werken.

Omdat de levensloop- en vitaliteitsregeling niet samen mogen gaan, moeten vooral de mensen die al deelnemen aan de levensloopregeling goed nadenken wat zij in 2013 doen. U kunt dan namelijk uw levenslooptegoed (zonder beperking) overboeken naar de vitaliteitsrekening. Wij helpen u graag bij het maken van de juiste keuzes.

Belastingplan 2012

De staatssecretaris van Financiën heeft op Prinsjesdag het Belastingplan 2012 ingediend bij de Tweede Kamer. Het Belastingplan staat in het teken van vereenvoudiging, soliditeit en fraudebestrijding.

In het Belastingplan wordt onder andere voorgesteld om 7 van de 22 rijksbelastingen af te schaffen. Dat betekent een vereenvoudiging van het Nederlandse belastingstelsel en een administratieve lastenverlichting voor het bedrijfsleven.

Ook wordt voorgesteld om de spaarloonregeling en de levensloopregeling af te schaffen. Daarvoor in de plaats komt een nieuwe regeling: vitaliteitssparen. Deze regeling biedt werknemers en zelfstandigen de mogelijkheid fiscaal aantrekkelijk te sparen en het gespaarde vermogen naar eigen inzicht op te nemen.

Belastingkorting voor vernieuwende ondernemers

Bedrijven die volgend jaar investeren in de ontwikkeling van vernieuwende producten en diensten krijgen daarover een belastingvoordeel van tien procent. Dat schrijft staatssecretaris Weekers van Financiën in een zogeheten nota van wijziging op het Belastingplan 2012. "Deze maatregel komt in de plaats van subsidies en geeft het bedrijfsleven nog meer vrijheid voor het ontwikkelen van innovatieve producten," stelt staatssecretaris Weekers.

De belastingkorting is geregeld in de eerste nota van wijziging op het Belastingplan 2012. Deze zogenoemde Research & Development aftrek (RDA) is een extra aftrekpost op de winst van ondernemingen voor niet-loonkosten en investeringen die betrekking hebben op de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten.

Het percentage van de extra aftrek voor 2012 wordt voorzien op veertig procent. Dit levert in de vennootschapsbelasting - bij een tarief van 25 procent - een netto voordeel op van tien procent. Ook ondernemers die inkomstenbelasting betalen krijgen belastingkorting. De hoogte hangt af van het belastingtarief dat de ondernemer betaalt. Doordat de komende jaren het budget voor de belastingkorting stijgt van 250 miljoen euro in 2012 naar 500 miljoen euro in 2014 kan de belastingkorting voor alle ondernemers nog toenemen.

Zelfstandigenaftrek geüniformeerd op vast bedrag van Euro 7.280

De huidige zelfstandigenaftrek is nu heel hoog bij lage winsten en loopt stapsgewijs af als de winst toeneemt. Hier wil het kabinet van af. De zelfstandigenaftrek wordt daarom geüniformeerd op één vast bedrag van Euro 7.280 en zal niet langer aflopen bij oplopende winst. Het uniforme bedrag zal niet worden geïndexeerd. Er zijn veel ondernemers in Nederland, maar het aandeel (snel)groeiende bedrijven in Nederland is nog relatief laag, zo stelt het kabinet vast. Doorgroei moet dus worden gestimuleerd. Daarom is in het Regeerakkoord opgenomen dat de belemmerende marginale druk (de 'straf' op groei) uit de zelfstandigenaftrek wordt weggenomen. Dit wordt bereikt door de zelfstandigenaftrek vorm te geven als één vast bedrag.

Daarnaast heeft het kabinet nog een andere reden om de zelfstandigenaftrek af te vlakken. Er is namelijk vooral aan de onderkant van de arbeidsmarkt een grote fiscale stimulans ontstaan om arbeidsinkomen te realiseren als zelfstandige in plaats van als werknemer. Dit ziet het kabinet als een onwenselijke ontwikkeling. Bij de lagere inkomens is immers in de loop der jaren een aanzienlijk verschil in belastingheffing ten opzichte van het inkomen van werknemers ontstaan. De eerste hoge schijf van de zelfstandigenaftrek bedraagt op dit moment bijna Euro 9.500.

Spaarloon vrij op te nemen vanaf 1 januari 2012

De spaarloonregeling wordt per 1 januari 2012 afgeschaft. Dit betekent dat het opgebouwde spaarloon met ingang van 1 januari 2012 vrij op te nemen is. De spaarloonregeling hield in dat u maximaal Euro 613 van uw brutoloon per jaar kon sparen. De tegoeden werden op een geblokkeerde spaarrekening gestort en vrijgegeven onder bepaalde voorwaarden, maar in ieder geval na 4 jaar. De geblokkeerde tegoeden werden niet meegerekend bij het box 3-vermogen in de inkomstenbelasting en over de vrijgegeven bedragen hoefde door de werknemer geen belasting te worden betaald.

Het opgebouwde vermogen op de spaarloonrekening valt op 1 januari 2012 vrij, maar de deelnemers aan de spaarloonregeling kunnen hun tegoed ook laten staan op de geblokkeerde spaarrekening. Als men zich aan de voorwaarden van de spaarloonregeling houdt, dan blijft voor die tegoeden de vrijstelling in box 3 in stand. De tegoeden worden dan jaarlijks gedeeltelijk vrijgegeven.

'Mededeling loonheffingen aangifte doen en betalen' vervalt per 1 januari 2012

Aan het eind van elk aangiftetijdvak krijgen werkgevers van de Belastingdienst een mededeling met de vraag hun aangifte loonheffingen op tijd te doen en te betalen. Per 1 januari 2012 krijgen zij deze mededeling en de bijbehorende acceptgiro niet meer.

In november krijgen werkgevers de 'Aangiftebrief loonheffingen' voor 2012. Hierin staan de aangiftetijdvakken van 2012, de bijbehorende uiterste aangifte- en betaaldatums en betalingskenmerken. Omdat de mededeling per aangiftetijdvak niet meer wordt verstuurd, is het belangrijk de aangiftebrief goed te bewaren.

Wie nu de acceptgiro gebruikt, moet vanaf 2012 zelf een overschrijving doen. Vermeld daarbij altijd het betalingskenmerk van de aangifte. Deze staat op de 'Aangiftebrief loonheffingen'.