Dga pakt voordeel met geld van BV

De afgelopen jaren probeerden banken particuliere cliënten te lokken door het bieden van hoge rentevergoedingen op spaarrekeningen. Er heerste een ware concurrentieslag. Nu waren er BV's met overtollige middelen die verlekkerd naar deze hoge rentes keken. De rekeningen waren echter alleen toegankelijk voor particulieren. Geen probleem dachten sommige dga's. We lenen het geld van de BV en brengen het op eigen naam naar de bank. Dankzij de systematiek van de Wet inkomstenbelasting 2010 is de aldus verdiende rentemarge onbelast (box 3).

De Belastingdienst zag dit met lede ogen aan. Inspecteurs kwamen met de stelling dat de dga door het verrichten van arbeid een voorzienbaar voordeel toucheerde. Dat gingen zij belasten als 'resultaat uit overige werkzaamheden', in gewoon Nederlands: bijverdiensten. Dit standpunt was dubieus, want wat stelt de arbeid hier nou helemaal voor. Zo gaat dat in de fiscale praktijk. Er is een eigenwijze inspecteur en een eigenwijze belastingbetaler met een eigenwijze adviseur. Zij laten het aankomen op een procedure voor de belastingrechter.

Eerst komt de zaak voor de rechtbank, daarna voor het gerechtshof en tot slot voor de Hoge Raad. De Belastingdienst won de procedures voor de rechtbank en het gerechtshof. Deze rechtscolleges waren van mening dat ook bij een geringe hoeveelheid arbeid sprake kan zijn van resultaat uit overige werkzaamheden. Te denken valt aan de situatie dat je dankzij een gouden tip een voordelige transactie op de beurs doet of op de vastgoedmarkt.

De Hoge Raad maakte op 25 februari 2011 echter korte metten met de beslissing van het gerechtshof. Het opnemen van gelden en het plaatsen op de internetspaarrekening ging "normaal vermogensbeheer niet te boven." De fiscus zou een correctie nog over een andere boeg kunnen gooien, namelijk dat de aandeelhouder tegen een te laag rentepercentage van de BV leent. Daarvoor gelden geen harde regels. Maar uit de rechtspraak valt te destilleren dat de aandeelhouder minimaal de rente moet betalen die de BV bij de bank zou kunnen krijgen op een deposito of spaarrekening. Daar zal dan nog wel een geringe opslag op moeten worden gedaan.

Vergeet bij papieren schenkingen de rente niet

In 2010 is de Successiewet ingrijpend gewijzigd. We waren gewend aan de termen schenkingsrecht en successierecht. Belasting betalen is echter geen recht, maar een plicht. De oude termen refereerden nog aan de positie van de vorst, die het recht had om zijn onderdanen heffingen op te leggen. De oude termijn zijn vervangen door schenkbelasting en erfbelasting.

Een populaire techniek om toekomstig erfbelasting te besparen is bij leven schenkingen te doen. Hierdoor wordt de toekomstige erfenis verkleind. Een belangrijk gegeven hierbij is de jaarlijkse vrijstelling. Voor kinderen bedraagt deze in 2011 5.030 euro. Eenmalig geldt een verhoogde vrijstelling van 24.144 euro voor meerderjarige kinderen tot 35 jaar. Zeer vermogenden kiezen er soms voor om nog wat extra's te schenken. Hierover is dan 10% verschuldigd. Dat is minder dan het toptarief van 20%.

Weinigen voelen ervoor om hun kinderen al echt geld in handen te geven. Zij kiezen ervoor om op papier te schenken in de vorm van een zogenaamde schuldigerkenning. Is het zo eenvoudig? Nee, want de wet bevat een anti-misbruikbepaling. Als er slechts op papier wordt geschonken, wordt er bij de berekening van de erfbelasting alleen rekening gehouden met de schenkschuld als de schenker er jaarlijks ten minste 6% rente over heeft betaald. De gedachte achter deze regeling is dat de economische realiteit van een schuld waar geen rente over wordt betaald minimaal is. Deze rente moet écht worden betaald. Hier gaat het in de praktijk vaak mis. Er wordt juist voor papieren schenkingen gekozen omdat men echte schenkingen een brug te ver vindt. Men zou dan liever ook geen rente betalen.

Wat nu als er een aantal jaren geen rente is betaald? In dat geval is het mogelijk om een herstelbetaling te doen. Als de achterstallige rente alsnog wordt betaald, zal de Belastingdienst geen beroep doen op de anti-misbruikbepaling. Dat heeft het Ministerie van Financiën in januari van 2011 bekend gemaakt. Bij de berekening van de achterstallige betalingen moet rekening worden gehouden met rente-op-rente. Stel dat op 1 januari 2009 een papieren schenking van 10.000 euro is gedaan en dat hierover geen rente is betaald. Er zal dan over 2009 600 euro rente moeten worden betaald en over de niet betaalde rente nog 36 euro (6% over 600 euro). Daarnaast zal de 600 euro rente van 2010 moeten worden betaald.

Belastingdienst pakt gesjoemel met kassa’s aan

Ondernemers die omzet manipuleren met zogenoemde afroommodules op hun kassa, riskeren een boete van 100% boven op de belastingaanslag. Als er vrijwillig wordt aangegeven op deze manier omzet te hebben verzwegen, dan is de boete beperkt tot maximaal 30% van de nog te betalen belasting. Mogelijk is de boete slechts 5%, of wordt er helemaal geen boete opgelegd.

Met een afroommodule kunnen ondernemers delen van hun omzet op de kassa aanslaan zonder dat het voor de Belastingdienst zichtbaar is. De Belastingdienst beschikt over informatie dat verschillende leveranciers dit soort modules inbouwen. De FIOD ontdekte in de afgelopen jaren dat verschillende kassaleveranciers kassa's verkopen met zo'n afroommodule.

Uit een steekproef van de Belastingdienst onder gebruikers van deze kassa's bleek dat 15% van de mkb-ondernemers de omzet manipuleert. Bij coffeeshopeigenaren bleek 1 op de 3 ondernemers een deel van de omzet te verzwijgen. Eén coffeeshop verzweeg jaarlijks bijna een miljoen euro aan inkomsten.

De schenkingsvrijstellingen van ouders aan kind

Tot welk bedrag kan een ouder belastingvrij schenken aan kinderen? En aan welke voorwaarden moet de schenking voldoen?

Ouders mogen jaarlijks aan hun kind een belastingvrije schenking doen van 5.030 euro (bedrag 2011). Voor een kind tussen de 18 en 35 jaar wordt dit vrijgestelde bedrag voor één kalenderjaar verhoogd, mits op deze verhoogde vrijstelling een beroep wordt gedaan in de aangifte. De eenmalig verhoogde vrijstelling van maximaal 24.144 euro (bedrag 2011) kan onder voorwaarden extra worden verhoogd tot een bedrag van 50.300 euro (bedrag 2011). Het moet dan gaan om een schenking voor de eigen woning van het kind of een studie. Daarbij gelden een aantal voorwaarden.

Teveel betaald loon met terugwerkende kracht inhouden mag niet

Een werkgever komt er te laat achter dat een langdurig zieke werkneemster ten onrechte volledig doorbetaald krijgt en houdt met terugwerkende kracht loon in. De kantonrechter van Utrecht oordeelt op 14 maart 2011 dat pas vanaf het moment dat de vergissing bekend was het loon ingehouden mag worden.

De kantonrechter vindt het onaanvaardbaar dat het bedrijf het teveel betaalde terugvordert. Er is immers geen duidelijkheid of haar werkzaamheden nu bedongen of passende arbeid waren. Vanaf het moment van ontdekking mag de werkgever echter wel 30 procent van haar loon inhouden, omdat hij toen helderheid bood over de aard van haar werkzaamheden. Het ingehouden loon tot het moment van ontdekking moet worden terugbetaald.

Regels arbeidsmigratie buiten Europa aangescherpt

Vanaf 1 juli 2011 kan alleen nog in uitzonderingsgevallen een tewerkstellingsvergunning worden verstrekt aan werknemers van buiten de EU, Bulgarije en Roemenië. Het kabinet wil dat eerst mensen met een uitkering aan het werk gaan.

Uitgangspunt is dat in Nederland en de Europese Unie voldoende arbeidsaanbod beschikbaar is. Zo zal het UWV bij aanvragen van werkgevers voor een tewerkstellingsvergunning scherper kijken of er mensen in Nederland of Europa zijn die het werk kunnen doen en of een bedrijf dat voldoende heeft onderzocht. Heeft een werkgever onvoldoende gedaan of wordt er te weinig betaald, dan wordt de vergunning geweigerd.

Geen overdrachtsbelasting bij koop watervilla

Kopers van een watervilla betalen onterecht overdrachtsbelasting. Dat de Belastingdienst deze woningen als onroerende goederen ziet, is niet terecht. Dit blijkt uit een uitspraak van het gerechtshof in 's-Hertogenbosch. Er wordt al jarenlang gediscussieerd of woningen die zich op het water bevinden nu roerend of onroerend zijn. Doorslaggevend is of de woning aan de grond vastzit (onroerend) of verplaatst kan worden (roerend). In het eerste geval moet er bij een koop 6 procent overdrachtsbelasting betaald worden.

Dat woonboten roerend zijn, was inmiddels wel duidelijk, maar volgens de Belastingdienst geldt dat niet voor watervilla's. Het gerechtshof noemt de watervilla's 'drijfwoningen' en vindt dat er sprake is van roerende goederen. Toch is met de uitspraak van het hof wellicht nog niet de kous af voor de bewoners. De fiscus gaat mogelijk in cassatie bij de Hoge Raad.